Sezon lęgowy 2023


Gniazdo zasiedlone przez samicę Helgę i samca Barona


Podsumowanie sezonu lęgowego 2023

Piąty rok pobytu Helgi (od 2019 r.) oraz drugi rok pobytu Barona (od 2022 r.) w gnieździe na kominie Ciepłowni C-3 wałbrzyskiego PECu, można uznać za częściowo udany, jednak z istotnymi zastrzeżeniami. Ze zniesionych 4 jajek, naszej parze sokołów wykluła się dwójka piskląt: Atos o numerze obrączki 4ED oraz Portos o numerze obrączki 3ED. Młode ptaki często spadały z podestu gniazda. Odnajdywane najczęściej niedaleko komina przenoszone były w bezpieczne dla nich miejsce na Instalację Odsiarczenia Spalin. Tam Helga ich dokarmiała i dopingowała do powrotu do gniazda. Po nauce latania i polowania młode ptaki opuściły gniazdo i rozpoczęły swoje dorosłe życie. Niepokojącym faktem jest to, że od sierpnia 2023 w gnieździe nie pojawia się Helga i nie widać też jej w okolicach naszego komina. Zaraz po zniknięciu Helgi pojawiła się w gnieździe młoda sokolica o numerze obrączki 9CW, która wykluła się w 2022 roku w gnieździe w Inowrocławiu. Po niedługim czasie ona również przestała być widywana w kamerach. Z końcem roku przestał się też pojawiać w gnieździe Baron. Zaniepokojeni tymi faktami czekamy na wieści o dalszych losach sokołów z naszego komina.


Młoda sokolica 9CW

24 sierpnia 2023 r. – mija już ponad tydzień od momentu gdy po raz pierwszy (15 sierpnia 2023) na podeście naszego gniazda, w godzinach porannych pojawiła się młoda sokolica. Z odczytanych na obrączce oznaczeń 9CW okazało się, że wykluła się ona w 2022 roku w gnieździe w Inowrocławiu i nie posiada imienia. Jej rodzice to Inka z obrączką o numerze 7AU oraz samiec z obrączką 0AC o imieniu Kristo (wykluty w 2015 r. w ANWIL Włocławek). Nie wiemy gdzie obecnie przebywa Helga i czy jak wróci odzyska swe gniazdo. Wiemy natomiast, że Baron widuje się z młodą sokolicą i tradycyjnie liczy na to, że ona będzie zdobywała dla niego pokarm.


Młoda sokolica 9CW - PEC S.A. Wałbrzych
Sokół Baron - PEC S.A. Wałbrzych

Gniazdo dla sokoła wędrownego w Świdnicy

21 lipca 2023 r. na kominie miejskiej ciepłowni w Świdnicy zamontowano gniazdo dla sokoła wędrownego. Decyzję o sensowności jego montażu potwierdziły wcześniejsze obserwacje dokonane przez Krzysztofa Żarkowskiego. Zauważył on, że jeden z młodych sokołów, który wykluł się dwa lata temu w naszym gnieździe krąży przy kominie w Świdnicy.

Więcej informacji w artykule.


Uczymy się latać

Czerwiec i lipiec 2023 r. był dla młodych piskląt okresem nauki latania i polowania. Młode pisklaki po „wypadnięciu” z gniazda wróciły do niego po kilku dniach samodzielnie. Pomogła im w tym Helga, zachęcając ich do lotów poprzez pozostawione jedzenie na coraz to wyższych elementach komina. Młodziaki często można było spotkać w różnych miejscach na terenie naszej ciepłowni, np. przy torach suwnicy, na składowisku szlaki itp.. Nie obyło się też bez naszej interwencji kiedy to Atosowi pomyliły się kierunki i wylądował przy kominie na Piaskowej Górze przy ul. Długiej. Dzięki interwencji K. Żarkowskiego został on tam złapany i przetransportowany pod właściwy komin.


Pierwsze loty młodych sokołów - PEC S.A. Wałbrzych
Pierwsze loty młodych sokołów - PEC S.A. Wałbrzych
Pierwsze loty młodych sokołów - PEC S.A. Wałbrzych

Rozwiązanie konkursu na imiona dla sokołów

Komisja Konkursowa, w dniu 02 czerwca 2023 roku stwierdziła, że internauci najwięcej głosów oddali na parę imion Atos i Portos (191 głosów). Dlatego też, pisklętom nadane zostały imiona:

  • Samiec o numerze obrączki 4ED otrzymał imię Atos
  • Samiec o numerze obrączki 3ED otrzymał imię Portos

Imiona Atos i Portos zaproponowała Pani Justyna z Wałbrzycha. Serdecznie gratulujemy zwyciężczyni.
Dziękujemy wszystkim internautom za zainteresowanie konkursem i liczny w nim udział.


Nagrody w konkursie ufundowali:

  • Pan Krzysztof Żarkowski - pamiątkowe koszulki ze zdjęciem Helgi matki piskląt.
  • Stowarzyszenie Na Rzecz Dzikich Zwierząt "Sokół" – wydawnictwo pt. „Sokół wędrowny zurbanizowany” oraz pamiątkowe certyfikaty i symboliczne obrączki z wygrawerowanym imieniem sokoła i jego oryginalnymi numerami identyfikacyjnymi.
  • PEC S.A. w Wałbrzychu – pamiątkowe kubki ze zdjęciem Atosa i Portosa.

Nagrody w konkursie - PEC S.A. Wałbrzych
Nagrody w konkursie - PEC S.A. Wałbrzych
Nagrody w konkursie - PEC S.A. Wałbrzych

O kolejny jeden krok za daleko

31 maja 2023 – środa. Ten dzień był związany z „łapaniem” młodych sokołów. Nad ranem sokół 3ED, który dzień wcześniej wyskoczył z gniazda, został znaleziony i umieszczony na naszej Instalacji Odsiarczania Spalin, postanowił ponownie spróbować swoich sił w lotach. Przed godziną 15:00 poszukiwania zakończyły się sukcesem i sokół ponownie został umieszczony na Instalacji Odsiarczania Spalin. Kilkanaście minut później to jest o godzinie 15:18, sokół o numerze obrączki 4ED (podobnie jak dzień wcześniej jego brat 3ED) wyszedł na podest gniazda i … też zrobił o jeden krok za daleko. Sokół spadł z podestu i wylądował blisko komina na świerku, na wysokości około 3 m. Został on ściągnięty z drzewa i też umieszczony na Instalacji Odsiarczania Spalin. Oba sokoły dzięki zaangażowaniu Pana Krzysztofa Żarkowskiego zostały odnalezione, złapane, dokarmione i spędziły noc w bezpiecznym miejscu. Rano 1 czerwca wygrzewały się w słońcu, a Helga siedziała powyżej nich na barierkach Instalacji Odsiarczania Spalin.


Pierwszy lot - PEC S.A. Wałbrzych

Odnaleziony sokół 3ED

Pierwszy lot - PEC S.A. Wałbrzych

3ED w kartonie na Instalacji Odsiarczania Spalin

Pierwszy lot - PEC S.A. Wałbrzych

3ED na Instalacji Odsiarczania Spalin

Pierwszy lot - PEC S.A. Wałbrzych

4ED po lądowaniu na drzewie

Pierwszy lot - PEC S.A. Wałbrzych

3ED i 4ED na Instalacji Odsiarczania Spalin

Pierwszy lot - PEC S.A. Wałbrzych

3ED na Instalacji Odsiarczania Spalin





O jeden krok za daleko

30 maja 2023 – wtorek. Rankiem, chwilę po godzinie 5-tej, ciekawy świata młody sokół z obrączką o numerze 3ED wyszedł na podest gniazda i … zrobił o jeden krok za daleko. Brak życiowego doświadczenia i wyczucia odległości zmusiły go do pierwszego „lotu” ku ziemi. Sokół spadł tuż pod kominem i nie zrobił sobie żadnej krzywdy. Szpon którym wisiał zahaczony o podest wydaje się nieuszkodzony. Wystraszony, ale cały i zdrowy został w kartonie przeniesiony na Instalację Odsiarczania Spalin, na wysokość 20 m. Tam będzie dokarmiany przez Helgę i bezpiecznie będzie czekać, aż jego upierzenie i umiejętności lotu pozwolą mu wróci do gniazda. Mamy nadzieję, że niebawem znowu zobaczymy go w naszych kamerach.


Pierwszy lot - PEC S.A. Wałbrzych
Pierwszy lot - PEC S.A. Wałbrzych
Pierwszy lot - PEC S.A. Wałbrzych




Obrączkowanie młodych sokołów

19 maja 2023 r. - piątek, był dniem obrączkowania piskląt sokoła wędrownego z gniazda na naszym kominie. Dzięki uprzejmości Stowarzyszenia na Rzecz Dzikich Zwierząt "SOKÓŁ" pisklęta zostały zbadane, pobrano im krew, zaobrączkowano je i określono ich płeć. Okazało się, że w gnieździe mamy dwa samce.

Było to już trzecie obrączkowanie sokołów, które wykluły się w PEC S.A. Wałbrzych. Niebawem młode sokoły wyjdą z gniazda na podest i zaczną się przygotowywać do swoich pierwszych lotów.


sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych
sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych
sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych

sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych
sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych
sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych




Terminarz lęgowy


pierwsze jajko w 2023 r. - Z życia sokołów wędrownych - PEC S.A. Wałbrzych

ok. godz. 23:00

drugie jajko w 2023 r. - Z życia sokołów wędrownych - PEC S.A. Wałbrzych

gdzieś pomiędzy 4:00, a 5:00

trzecie jajko w 2023 r. - Z życia sokołów wędrownych - PEC S.A. Wałbrzych

gdzieś pomiędzy 5:00, a 5:40

czwarte jajko w 2023 r. - Z życia sokołów wędrownych - PEC S.A. Wałbrzych

o godz. 12:23

pierwsze klucie w 2023 r. - Z życia sokołów wędrownych - PEC S.A. Wałbrzych

 

drugie klucie w 2023 r. - Z życia sokołów wędrownych - PEC S.A. Wałbrzych

 

trzecie klucie w 2023 r. - Z życia sokołów wędrownych - PEC S.A. Wałbrzych

 



sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych
sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych
sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych

sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych
sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych
sezon lęgowy 2023 - PEC S.A. Wałbrzych

W dniu 17. marca 2023 r. w gnieździe znajdującym się na kominie naszej ciepłowni C-3, rozpoczął się już trzeci sezon lęgowy. Helga w tym dniu zniosła pierwsze jajko. Czwarte i zarazem ostatnie jajko, pojawiło się kilka dni później 24. marca 2023 r. Od tego momentu Helga rozpoczęła ich wysiadywanie. Jej partner Baron często zaglądał do gniazda i zastępował ją w wysiadywaniu. Wtedy sokolica mogła wylecieć z gniazda by „rozprostować skrzydła”, upolować i posilić by najedzona wrócić do gniazda do swych matczynych obowiązków. Podczas wysiadywania w dniu 24. kwietnia jedno z jaj pękło, zostało zgniecione i wyniesione przez Barona do narożnika gniazda. Dzień później 25. kwietnia wykluło się z jaj pierwsze i drugie pisklę, trzecie wykluło się 27 kwietnia. Ostatnie pisklę było słabe i dzień później to jest 28. kwietnia padło. Państwo „Baronowie” przykładnie zajmują się swoimi dwoma pisklakami. Helga na zmianę z Baronem wygrzewają pisklęta. Baron poluje, przynosi do gniazda pożywienie i pilnuje je.



Porządki w gnieździe sokołów

Piątek, 10 lutego 2023 roku, był dniem sprzątania w gnieździe Helgi i Barona. Prace porządkowe związane były między innymi z wymianą kamieni. Stare kamienie wraz z biologicznymi zanieczyszczeniami zostały usunięte i zastąpione nowymi. Wyczyszczone z odchodów zostały ściany gniazda, wyczyszczono też podest zewnętrzny. Przeniesiona została nieco wyżej jedna z kamer wewnętrznych. Ma zapobiec to jej brudzeniu przez ptaki. Na koniec prac obiektywy kamer zostały wymyte a kamienie spryskane preparatem przeznaczonym do zwalczanie kleszczy, pcheł, itp. Prace zostały przeprowadzone w gnieździe znajdującym się na wysokości 92 metry, na kominie ciepłowni C-3 w Wałbrzychu. Przebiegły one bardzo sprawnie. Wykonane zostały przez firmę K2 Usługi wysokościowe Tomasz Sopala.


Porządki w gnieździe przed sezonem lęgowym 2023 - PEC S.A. Wałbrzych

Przygotowanie do czyszczenia gniazda

Porządki w gnieździe przed sezonem lęgowym 2023 - PEC S.A. Wałbrzych

Wyczyszczone gniazdo bez kamieni

Porządki w gnieździe przed sezonem lęgowym 2023 - PEC S.A. Wałbrzych

Gniazdo zasypane nowymi kamieniami



Przygotowania do sezonu lęgowego 2023

Rozpoczynamy kolejny rok w którym gniazdo zamieszkuje para sokołów wędrownych Helga i Baron. Sylwestrowe wystrzały nie przepłoszyły ptaków, widać je codziennie jak latają wokół komina lub siedzą na podeście gniazda. Helga pilnuje swego rewiru i zapowiada się na kolejny udany sezon lęgowy. W okolicach Walentynek, 14 lutego, (jeśli będzie sprzyjała pogoda) zaplanowane jest sprzątnie gniazda. Zostaną z niego usunięte nieczystości i wymienione kamienie na nowe. Zostaną też umyte kamery, a jedna z kamer wewnętrznych zostanie przeniesiona nieco wyżej co zapobiegnie jej brudzeniu przez ptaki.