Sezon lęgowy 2023
Gniazdo zasiedlone przez samicę Helgę i samca Barona
Podsumowanie sezonu lęgowego 2023
Piąty rok pobytu Helgi (od 2019 r.) oraz drugi rok pobytu Barona (od 2022 r.) w gnieździe na kominie Ciepłowni C-3 wałbrzyskiego PECu, można uznać za częściowo udany, jednak z istotnymi zastrzeżeniami. Ze zniesionych 4 jajek, naszej parze sokołów wykluła się dwójka piskląt: Atos o numerze obrączki 4ED oraz Portos o numerze obrączki 3ED. Młode ptaki często spadały z podestu gniazda. Odnajdywane najczęściej niedaleko komina przenoszone były w bezpieczne dla nich miejsce na Instalację Odsiarczenia Spalin. Tam Helga ich dokarmiała i dopingowała do powrotu do gniazda. Po nauce latania i polowania młode ptaki opuściły gniazdo i rozpoczęły swoje dorosłe życie. Niepokojącym faktem jest to, że od sierpnia 2023 w gnieździe nie pojawia się Helga i nie widać też jej w okolicach naszego komina. Zaraz po zniknięciu Helgi pojawiła się w gnieździe młoda sokolica o numerze obrączki 9CW, która wykluła się w 2022 roku w gnieździe w Inowrocławiu. Po niedługim czasie ona również przestała być widywana w kamerach. Z końcem roku przestał się też pojawiać w gnieździe Baron. Zaniepokojeni tymi faktami czekamy na wieści o dalszych losach sokołów z naszego komina.
Młoda sokolica 9CW
24 sierpnia 2023 r. – mija już ponad tydzień od momentu gdy po raz pierwszy (15 sierpnia 2023) na podeście naszego gniazda, w godzinach porannych pojawiła się młoda sokolica. Z odczytanych na obrączce oznaczeń 9CW okazało się, że wykluła się ona w 2022 roku w gnieździe w Inowrocławiu i nie posiada imienia. Jej rodzice to Inka z obrączką o numerze 7AU oraz samiec z obrączką 0AC o imieniu Kristo (wykluty w 2015 r. w ANWIL Włocławek). Nie wiemy gdzie obecnie przebywa Helga i czy jak wróci odzyska swe gniazdo. Wiemy natomiast, że Baron widuje się z młodą sokolicą i tradycyjnie liczy na to, że ona będzie zdobywała dla niego pokarm.
Gniazdo dla sokoła wędrownego w Świdnicy
21 lipca 2023 r. na kominie miejskiej ciepłowni w Świdnicy zamontowano gniazdo dla sokoła wędrownego. Decyzję o sensowności jego montażu potwierdziły wcześniejsze obserwacje dokonane przez Krzysztofa Żarkowskiego. Zauważył on, że jeden z młodych sokołów, który wykluł się dwa lata temu w naszym gnieździe krąży przy kominie w Świdnicy.
Więcej informacji w artykule.
Uczymy się latać
Czerwiec i lipiec 2023 r. był dla młodych piskląt okresem nauki latania i polowania. Młode pisklaki po „wypadnięciu” z gniazda wróciły do niego po kilku dniach samodzielnie. Pomogła im w tym Helga, zachęcając ich do lotów poprzez pozostawione jedzenie na coraz to wyższych elementach komina. Młodziaki często można było spotkać w różnych miejscach na terenie naszej ciepłowni, np. przy torach suwnicy, na składowisku szlaki itp.. Nie obyło się też bez naszej interwencji kiedy to Atosowi pomyliły się kierunki i wylądował przy kominie na Piaskowej Górze przy ul. Długiej. Dzięki interwencji K. Żarkowskiego został on tam złapany i przetransportowany pod właściwy komin.
Rozwiązanie konkursu na imiona dla sokołów
Komisja Konkursowa, w dniu 02 czerwca 2023 roku stwierdziła, że internauci najwięcej głosów oddali na parę imion Atos i Portos (191 głosów). Dlatego też, pisklętom nadane zostały imiona:
- Samiec o numerze obrączki 4ED otrzymał imię Atos
- Samiec o numerze obrączki 3ED otrzymał imię Portos
Imiona Atos i Portos zaproponowała Pani Justyna z Wałbrzycha. Serdecznie gratulujemy zwyciężczyni.
Dziękujemy wszystkim internautom za zainteresowanie konkursem i liczny w nim udział.
Nagrody w konkursie ufundowali:
- Pan Krzysztof Żarkowski - pamiątkowe koszulki ze zdjęciem Helgi matki piskląt.
- Stowarzyszenie Na Rzecz Dzikich Zwierząt "Sokół" – wydawnictwo pt. „Sokół wędrowny zurbanizowany” oraz pamiątkowe certyfikaty i symboliczne obrączki z wygrawerowanym imieniem sokoła i jego oryginalnymi numerami identyfikacyjnymi.
- PEC S.A. w Wałbrzychu – pamiątkowe kubki ze zdjęciem Atosa i Portosa.
O kolejny jeden krok za daleko
31 maja 2023 – środa. Ten dzień był związany z „łapaniem” młodych sokołów. Nad ranem sokół 3ED, który dzień wcześniej wyskoczył z gniazda, został znaleziony i umieszczony na naszej Instalacji Odsiarczania Spalin, postanowił ponownie spróbować swoich sił w lotach. Przed godziną 15:00 poszukiwania zakończyły się sukcesem i sokół ponownie został umieszczony na Instalacji Odsiarczania Spalin. Kilkanaście minut później to jest o godzinie 15:18, sokół o numerze obrączki 4ED (podobnie jak dzień wcześniej jego brat 3ED) wyszedł na podest gniazda i … też zrobił o jeden krok za daleko. Sokół spadł z podestu i wylądował blisko komina na świerku, na wysokości około 3 m. Został on ściągnięty z drzewa i też umieszczony na Instalacji Odsiarczania Spalin. Oba sokoły dzięki zaangażowaniu Pana Krzysztofa Żarkowskiego zostały odnalezione, złapane, dokarmione i spędziły noc w bezpiecznym miejscu. Rano 1 czerwca wygrzewały się w słońcu, a Helga siedziała powyżej nich na barierkach Instalacji Odsiarczania Spalin.
Odnaleziony sokół 3ED
3ED w kartonie na Instalacji Odsiarczania Spalin
3ED na Instalacji Odsiarczania Spalin
4ED po lądowaniu na drzewie
3ED i 4ED na Instalacji Odsiarczania Spalin
3ED na Instalacji Odsiarczania Spalin
O jeden krok za daleko
30 maja 2023 – wtorek. Rankiem, chwilę po godzinie 5-tej, ciekawy świata młody sokół z obrączką o numerze 3ED wyszedł na podest gniazda i … zrobił o jeden krok za daleko. Brak życiowego doświadczenia i wyczucia odległości zmusiły go do pierwszego „lotu” ku ziemi. Sokół spadł tuż pod kominem i nie zrobił sobie żadnej krzywdy. Szpon którym wisiał zahaczony o podest wydaje się nieuszkodzony. Wystraszony, ale cały i zdrowy został w kartonie przeniesiony na Instalację Odsiarczania Spalin, na wysokość 20 m. Tam będzie dokarmiany przez Helgę i bezpiecznie będzie czekać, aż jego upierzenie i umiejętności lotu pozwolą mu wróci do gniazda. Mamy nadzieję, że niebawem znowu zobaczymy go w naszych kamerach.
Obrączkowanie młodych sokołów
19 maja 2023 r. - piątek, był dniem obrączkowania piskląt sokoła wędrownego z gniazda na naszym kominie. Dzięki uprzejmości Stowarzyszenia na Rzecz Dzikich Zwierząt "SOKÓŁ" pisklęta zostały zbadane, pobrano im krew, zaobrączkowano je i określono ich płeć. Okazało się, że w gnieździe mamy dwa samce.
Było to już trzecie obrączkowanie sokołów, które wykluły się w PEC S.A. Wałbrzych. Niebawem młode sokoły wyjdą z gniazda na podest i zaczną się przygotowywać do swoich pierwszych lotów.
Terminarz lęgowy
ok. godz. 23:00
gdzieś pomiędzy 4:00, a 5:00
gdzieś pomiędzy 5:00, a 5:40
o godz. 12:23
W dniu 17. marca 2023 r. w gnieździe znajdującym się na kominie naszej ciepłowni C-3, rozpoczął się już trzeci sezon lęgowy. Helga w tym dniu zniosła pierwsze jajko. Czwarte i zarazem ostatnie jajko, pojawiło się kilka dni później 24. marca 2023 r. Od tego momentu Helga rozpoczęła ich wysiadywanie. Jej partner Baron często zaglądał do gniazda i zastępował ją w wysiadywaniu. Wtedy sokolica mogła wylecieć z gniazda by „rozprostować skrzydła”, upolować i posilić by najedzona wrócić do gniazda do swych matczynych obowiązków. Podczas wysiadywania w dniu 24. kwietnia jedno z jaj pękło, zostało zgniecione i wyniesione przez Barona do narożnika gniazda. Dzień później 25. kwietnia wykluło się z jaj pierwsze i drugie pisklę, trzecie wykluło się 27 kwietnia. Ostatnie pisklę było słabe i dzień później to jest 28. kwietnia padło. Państwo „Baronowie” przykładnie zajmują się swoimi dwoma pisklakami. Helga na zmianę z Baronem wygrzewają pisklęta. Baron poluje, przynosi do gniazda pożywienie i pilnuje je.
Porządki w gnieździe sokołów
Piątek, 10 lutego 2023 roku, był dniem sprzątania w gnieździe Helgi i Barona. Prace porządkowe związane były między innymi z wymianą kamieni. Stare kamienie wraz z biologicznymi zanieczyszczeniami zostały usunięte i zastąpione nowymi. Wyczyszczone z odchodów zostały ściany gniazda, wyczyszczono też podest zewnętrzny. Przeniesiona została nieco wyżej jedna z kamer wewnętrznych. Ma zapobiec to jej brudzeniu przez ptaki. Na koniec prac obiektywy kamer zostały wymyte a kamienie spryskane preparatem przeznaczonym do zwalczanie kleszczy, pcheł, itp. Prace zostały przeprowadzone w gnieździe znajdującym się na wysokości 92 metry, na kominie ciepłowni C-3 w Wałbrzychu. Przebiegły one bardzo sprawnie. Wykonane zostały przez firmę K2 Usługi wysokościowe Tomasz Sopala.
Przygotowanie do czyszczenia gniazda
Wyczyszczone gniazdo bez kamieni
Gniazdo zasypane nowymi kamieniami
Przygotowania do sezonu lęgowego 2023
Rozpoczynamy kolejny rok w którym gniazdo zamieszkuje para sokołów wędrownych Helga i Baron. Sylwestrowe wystrzały nie przepłoszyły ptaków, widać je codziennie jak latają wokół komina lub siedzą na podeście gniazda. Helga pilnuje swego rewiru i zapowiada się na kolejny udany sezon lęgowy. W okolicach Walentynek, 14 lutego, (jeśli będzie sprzyjała pogoda) zaplanowane jest sprzątnie gniazda. Zostaną z niego usunięte nieczystości i wymienione kamienie na nowe. Zostaną też umyte kamery, a jedna z kamer wewnętrznych zostanie przeniesiona nieco wyżej co zapobiegnie jej brudzeniu przez ptaki.